İş Kazaları ve Aile Hekimleri
13 Mayıs günü Somada yaşanan iş kazası nedeniyle 301 kardeşimizi kaybettik, hepimiz çok üzgünüz. Yaşanan kazada ihmali olan sorumlular hakkında araştırmalar başlatıldı. Yasal süreçler sürüyor. Sonuç ne olursa olsun o canlar geri gelmeyecek, acılar dinmeyecek, tarihimizde kara bir leke olarak kalacaktır.
Yapmamız gereken benzer kazaların, kayıpların yaşanmamasına çalışmaktır. Kanunların, yönetmeliklerin, denetimlerin ilgili en başta ilgili bakanlıklar tarafından uygulanması sağlanmalıdır. Atılacak ilk adım budur.
Avrupa Birliğine uyum sürecinde 30 Haziran 2012 de resmi gazetede 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu yayımlandı. Kanunun amacı; iş yerlerinde iş sağlığı, iş güvenliğinin sağlanması, mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesidir. Bu kanunun hükümlerinin uygulanması iş sağlığı ve güvenliği açısından çok önemli bir adımdır. Buraya kadar her şey olması gerektiği gibi… Gelin görün ki uygulamaya gelince kanunu esnetmek, işverene yüklenen sorumluluk ve giderleri esnetmek, çalışanların güvenliğini ve haklarını göz ardı etmek söz konusu…
6331 sayılı kanunun madde 15’ in, 1-b 3ncü fıkrasında net bir şekilde işe giriş raporları ve tüm sağlık raporlarının işyeri sağlık ve güvenlik biriminde çalışan işyeri hekimi yoksa hizmet alınan ortak sağlık güvenlik biriminde görevli işyeri hekiminden alınır şeklinde hükmedilmiştir. Bir sonraki hükümde sağlık gözetiminden doğan maliyet ve bu gözetimden kaynaklı her tür ek maliyet işverence karşılanır, çalışana yansıtılamaz denmiştir. Madde 38 de ise işyerlerinin çalışan sayısına göre işyeri hekimi çalıştırma zorunluluğu tarihsel olarak açıklanmıştır. Dikkatinizi çekmek isterim ki madde 15 açıkça sağlık raporlarının işyeri veya ortak sağlık güvenlik biriminde çalışan işyeri hekimi tarafından verilmesini emreder. Madde 38 ise işyerlerinin hangi tarihten sonra kendi içerisinde işyeri hekimi çalıştırma zorunluluklarını tarif eder.
Kanun bu kadar açık şekilde hükmeder ve tüm sağlık raporlarının İŞYERİ HEKİMİ tarafından verilmesi gerektiğini emrederken ilgili bakanlıklar bakın ne yapıyor. Zamanın Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Başkan Yardımcısı, il Halk Sağlığı Müdürlüklerine resmi yazı gönderiyor ve İşe giriş raporlarının, ağır ve tehlikeli iş raporlarının, hatta işyerlerinden gönderilen tahlil ve tetkiklerin aile hekimlerince yapılması hususunda emir buyuruyorlar. Yani Kanunca emredilenin dışında işyeri sağlık ve güvenlik birimi veya ortak sağlık güvenlik biriminde çalışan işyeri hekimi dışında yetkisel olarak kanunun görev vermediği aile hekimlerine işe giriş raporunu işyeri şartlarını, işin vasfını, güvenlik önlemlerini bilmeden görmeden verin deniyor. Hatta işverence karşılanması gereken tetkik ve tahlilleri de kamu kaynaklarını kullanarak yapın, işyerlerine yük olmasın diyor. Açıkça kamu kaynaklarını işyerlerinin hizmetine açmak için yol gösteriliyor. Bürokratik Malpraktis yapılıyor. Aile Hekimlerine bürokrasi tarafından kanunlara aykırı iş tesis etmeleri için baskı yapılıyor.
Sağlık Bakanlığı bunu yaparken Çalışma Sosyal Güvenlik Bakanlığı ise 6331 sayılı yasa ve hükümlerine aykırı olarak resmi web sitesinde kamu hekimlerine işe giriş raporlarını vermeleri gerektiğini imzasız onaysız duyurup hekimlere kanun dışı iş yapmaları için baskı kuruyor.
Aile Hekimleri Dernekleri Federasyonu ( AHEF ) olarak hem Sağlık Bakanlığına hem de Çalışma Sosyal Güvenlik Bakanlığına 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği kanunu hükümlerinin uygulanması talebimizle 2013 başında resmi başvurularımız yaptık. Ama iş sağlığı ve güvenliği yasasının ilgili maddelerinin uygulanmasında karşılaştığımız baskı ve sıkıntıları aşamadık. Hatta Çalışma Sosyal Güvenlik Bakanlığı web sayfasında kanuna aykırı uygulamayı tarifleyen yazının kaldırılması için Hukuk Büromuz resmi başvuruda da bulundu. Ama hala sitede kanunu by-pass eden yazı durmaktadır.
İlgili belgeler AŞAĞIDA bulunmaktadır.
AHEF olarak soruyoruz: Ülkemizde yaşanan iş kazaları ve yaralanma ve ölümlerin nedenleri yasaların esnetilmesi ve uygulanmaması olabilir mi ?
Somada canlar gitti, önlem alınmasında sorumluluğu olanlar yanında Kanunları uygulaması gereken Bakanlıklar, bürokratlarında sorumluluğu var mıdır ?
Baskıya boyun eğip kanuna aykırı olarak işyeri hekimi olmadığı halde işe giriş raporu veren kamu çalışanları, aile hekimleri; acaba olası bir Soma faciası gibi bir işyeri kazasında bu kez suçlanacak olan siz olabilir misiniz ?
Dr. Murat GİRGİNER
AHEF Yönetim Kurulu Başkanı
